Heb je de diagnose PCOS gekregen en ben je slank? Een veel voorkomend misverstand is dat PCOS alleen voorkomt bij overgewicht. Ook voor sommige (huis)artsen is de eikpersoon een vrouw met overgewicht. Dit kan zo zijn, maar het hoeft zeker niet. Minder dan de helft van vrouwen met PCOS heeft last van overgewicht.
De andere helft van de vrouwen bij wie de diagnose PCOS wordt gesteld heeft een normaal gewicht of is slank. Dit wordt lean PCOS genoemd. Het is ook mogelijk dat je als vrouw met PCOS last hebt van ondergewicht.
Gewicht en PCOS
Vaak is er een verband en beïnvloeden ze elkaar; meestal gaat het dan over overgewicht. Vrouwen met Polycysteus Ovarium Syndroom merken dan dat ze eerder aankomen of dat het lastig is om af te vallen. Ik schreef al eens een stuk over waarom het heel goed kan dat je problemen hebt met je gewicht in het artikel ‘Waarom overgewicht bij PCOS’.
Nee, PCOS kan het niet zijn!
Dat was de mededeling van mijn huisarts destijds. Geen overgewicht betekende geen PCOS. ‘Ontpillen’ zou de reden zijn van mijn uitblijvende menstruatie. En daar stond ik dan weer, zonder diagnose. Even was ik opgelucht, maar het toch bleef het knagen. De stemmingswisselingen had ik inmiddels al toe- geschreven aan mijn karakter, maar dat mijn menstruatie uitbleef voelde niet ok. En toen kwam ik bij een gynaecoloog terecht. Op de echo was het direct te zien. Ik zag alleen wat zwarte bolletjes maar voor haar was het duidelijk. Ik had PCOS! En in mijn geval: Lean PCOS, of PCOS zonder overgewicht.
Hoe zit het dan precies?
De diagnose PCOS kan worden gesteld wanneer er sprake is van 2 van de 3 volgende symptomen
- Onregelmatige menstruatie of het uitblijven van de menstruatie
- Verhoogd testosteron of LH (dit kan klachten zoals acne, overbeharing en overgewicht veroorzaken)
- Cysten die te zien zijn op een echo
Zo kan het dus zijn dat je last hebt van uitblijvende menstruaties en dat er op de echo cysten te zien zijn. Je hebt alleen geen last van acne of overgewicht maar toch krijg je de diagnose PCOS. Andersom kan ook: je hebt klachten die horen bij een verhoogd testosteronniveau zoals acne, maar er op de echo zijn geen cysten te zien. Dan nog kan je dus ook PCOS hebben.
Lean PCOS – PCOS zonder overgewicht
Voor vrouwen met PCOS en een gezond gewicht is zelfs een term. Lean PCOS wordt het genoemd.
Later had ik door verhuizing een andere huisarts en ze was wel bekend met Lean PCOS. Ze is heel goed bewust dat vrouwen met PCOS niet altijd overgewicht hebben. Ook staat ze positief tegenover aanpassingen in voedings- en levensstijl om de klachten van PCOS aan te pakken. Ze vertelde me ook dat het aantal jonge vrouwen dat geen last heeft van overgewicht of andere typische klachten maar toch PCOS heeft zelfs lijkt toe te nemen. Als jij in deze categorie valt ben je dus zeker geen uitzondering.
PCOS en ondergewicht
Dan is het ook mogelijk dat je met het tegenovergestelde van overgewicht te maken hebt, ondergewicht.
Van ondergewicht is sprake wanneer je minder weegt dan dat goed is voor jouw gezondheid. Er wordt gekeken naar het BMI. Wanneer de uitkomst lager dan 18,5 is, wordt er gesproken over ondergewicht.
Lichaamsgewicht van invloed op je cyclus
Je lichaamsgewicht kan van invloed zijn op je menstruatiecyclus. Overgewicht kan je menstruatie verstoren, maar ondergewicht dus ook. Een cyclus kan veranderen en langer duren of zelfs helemaal uitblijven.
Bij echt ernstig ondergewicht kan het zijn dat de menstruatie volledig wegblijft. Je zou kunnen zeggen dat dit logisch is: het lichaam krijgt een signaaltje dat het geen geschikt moment is om een zwangerschap te voldragen, er zijn niet voldoende voedingsstoffen aanwezig. Je kunt het dus zien als een soort veiligheidsreactie van het lichaam.
Ondergewicht en/of PCOS
Is een te hoog of te laag gewicht dan niet gewoon het probleem bij vrouwen zonder menstruatie? Dat zou dus kunnen. Wanneer er alleen sprake is van ondergewicht bij vrouwen met bijvoorbeeld anorexia nervosa, boulimia of een andere eetstoornis, dan kan dit de enige oorzaak zijn.
Zijn er naast het uitblijven van de menstruatie ook klachten die horen bij verhoogd testosteron of zijn er cyste (blaasjes) te zien op de eierstokken dan is er sprake van lean PCOS.
Hebben voedingsaanpassingen wel zin als ik geen overgewicht heb?
Het antwoord is een volmondig JA. Het doel is dan natuurlijk niet om verder af te vallen, maar gezonde voeding draagt wel degelijk bij aan het herstel van je klachten. En in het geval van ondergewicht is het belangrijk om op een gezonde manier aan te komen. Zeker ook om risico’s op de lange termijn te voorkomen!
Vrouwen met lean PCOS, zonder overgewicht kunnen namelijk ook een sterk schommelende bloedsuikerspiegel hebben en insuline resistent zijn. Door de sterk wisselende bloedsuikerniveaus en de bijbehorende reacties van het lichaam is de hormoonbalans zoek. Je kunt hier een test doen om te kijken of jij last hebt van een sterk schommelende bloedsuikerspiegel.
Ook wanneer je geen last hebt van insuline resistentie is het verstandig om je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk te houden. Op het moment dat door voeding je bloedsuikerspiegel stijgt maakt je lichaam insuline aan om dit weer naar beneden te krijgen. Maar op het moment dat je lichaam insuline aanmaakt wordt er ook testosteron aangemaakt. Vrouwen met PCOS hebben al vaker een verhoogd testosteronniveau, en daarom wil je extra aanmaak van dit hormoon voorkomen.
Op gezond gewicht komen
Het doel is om ervoor te zorgen dat er weer een eisprong optreedt en een normale cyclus opgang komt.
Wanneer dit gebeurt kunnen je hormonen in balans komen en kun je ook weer spontaan zwanger raken. Let op! Op het moment dat je nog niet zwanger wilt worden is het wel belangrijk om een voorbehoedsmiddel te gebruiken want het kan altijd dat er wel een eisprong optreedt en je weet nooit wanneer.
Hoe pas ik mijn voeding aan?
Het vermijden van koolhydraten is een veel gehoord advies bij PCOS. Maar let op dat je niet te lang heel weinig koolhydraten eet. Je lichaam zal hieraan gewend raken waardoor er op den duur trage schildklier klachten kunnen ontstaan. Dus eet ze met mate. En zorg dat de koolhydraten die je eet ongeraffineerd en onbewerkt zijn zodat ze minder effect hebben op je bloedsuiker- en insulineniveau.
Meer informatie over welke voedingsstoffen je het beste kunt vermijden, en wat je beter wel kunt eet? Download onderstaande tips.
Gezond & PCOS proof aankomen
Wil je graag aankomen? Dan kun je meer ongezonde vetten en suikers gaan eten en dan zal het zeker wel lukken. Alleen heeft deze manier van eten geen positief effect op je hormoonbalans. Door gezond en PCOS proof te eten kun je wel aankomen en tegelijkertijd je hormoonbalans herstellen.
Onderstaande informatie kun je aanvullend toepassen aan de Heerlijk PCOS Proof Eten menu’s om gezond aan te komen.
- Voeg meer noten toe aan je maaltijden. Dit kan zowel bij je ontbijt, lunch en door je avondmaaltijd.
Ook zijn noten een perfect tussendoortje omdat je ze gemakkelijk kunt meenemen in je tas.
Beperk het dus niet tot maar 1 handje per dag maar strooi er wat rijkelijker mee! - Maak zelf notenmelk en maak er je havermout mee. De plantaardige melk van de supermarkt bevat namelijk bijna alleen maar water en in verhouding maar weinig noten. Blend zelf 100 gram blanke amandelen met 500 ml water, zo krijg je een super verse romige melk (en ook nog eens veeeel lekkerder).
- Voeg meer zaden en pitten toe. Van hennepzaad, pijnboompitten tot lijnzaad, pompoenpitten en zonnebloempitten, je kunt ze over salade en groenten strooien, maar er ook muesli van maken bijvoorbeeld. Tahin en pompoenpitpasta zijn ook lekkere belegsoorten bijvoorbeeld.
- Doe wat meer olijfolie over je salades.
- Eet een avocado per dag.
- Voeg meer van de goede graansoorten toe aan je menu. Je kunt dus wat meer van de graansoorten eten die je vindt in de menu’s van ‘PCOS Proof Eten’.
- Doe aan krachttraining in plaats van duursport.
- Voorkom stress en neem ruim voldoende rust
Nog niet bekend met PCOS proof eten en benieuwd naar het soort recepten? Download het proefmenu hieronder
Ik heb ook pcos en ben heel mager .
Welke koolhydraten kan ik eten?
Hi Sharona, Je zou kunnen zeggen de langzame koolhydraten maar het gaat met name ook om de combinaties die je maakt.
Zodat wat je eet er voor zorgt dat je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk blijft. Dan zijn de koolhydraten niet alleen belangrijk maar juist waarmee je ze combineert. Heb je al gekeken naar Heerlijk PCOS Proof Eten? Want ook als je heel slank bent is het verstandig om de oorzaak aan te pakken en PCOS Proof eten en leven.
Stress speelt namelijk ook vaak een grote rol. In dit artikel lees je er meer over.. Over de menu’s van PCOS proof eten en leven lees je hier meer.
En dit artikel gaat over wanneer je PCOS en slank bent en misschien juist wilt aankomen.
Hoi Myriam,
Werkt deze manier van eten bij elke vrouw met pcos? Of kan het zijn dat er geen cyclus op gang komt?
Groeten, Ineke
Hi Ineke, Heerlijk PCOS proof eten is zo opgesteld dat elke vrouw met PCOS wel verbetering ziet.
natuurlijk is iedereen anders en er kunnen meerdere oorzaken zijn (stress, laaggradige ontstekingen die aangepakt moeten worden, vitamines te kort etc.) Wanneer je kiest voor persoonlijke begeleiding kijk ik hier naar en pakken we heel gericht de oorzaak aan. Ook kan ik in dat geval rekening worden houden met eigen voorkeuren en wensen op het gebied van voeding en levensstijl.
Hallo Myriam, als er geen cyste op de eierstokken te zien zijn, hoe wordt de diagnose PCOS dan vastgesteld?
De diagnose PCOS kan worden gesteld wanneer je 2 van onderstaande 3 symptomen hebt.
1 Niet of minder dan 2 keer per 3 maanden ongesteld worden – dit wordt amenorroe en oligorroe genoemd.
2 Klachten die horen bij een teveel aan mannelijke hormonen – hyper androgenisme noemen artsen dit. Klachten die hierbij horen zijn haaruitval, acne, overbeharing, stemmingswisselingen.
3 Cyste (blaasjes) die op een echo te zien zijn in de eierstokken
Het kan dus dat er geen sprake is van cyste maar dan moet er wel sprake zijn van de symptomen 1 en 2 om de diagnose PCOS te stellen.